Ekstrakcja ósemek – czy warto usuwać zęby mądrości?
Wokół tzw. zębów mądrości narosło przez lata wiele mitów. Często ich potoczne określenie bywa błędnie kojarzone z inteligencją człowieka. Skąd zatem pochodzi ich nazwa i dlaczego trzecie zęby trzonowe zyskały miano zębów mądrości? Odpowiedź na te pytania jest związana z okresem, w którym pojawiają się one w życiu dorosłej osoby. W większości przypadków ma to miejsce między 17 a 25 rokiem życia, kiedy szczęka i żuchwa są już w pełni ukształtowane. Często rozwijają się stopniowo (z przerwami) nawet przez kilka lat. Jednak zdarzają się przypadki, że proces ten trwa nawet kilkanaście lat i kończy się po 40. roku życia. Nie u wszystkich ludzi popularne ósemki się wyrzynają, co ma związek ze zmianami ewolucyjnymi z budowie twarzoczaszki. Trzecie zęby trzonowe są bowiem pozostałością po naszych przodkach, którym duże szczęki służyły do przeżuwania surowego mięsa. W wyniku ewolucji szczęki człowieka uległy jednak zmniejszeniu, co spowodowało, że często nie są w stanie pomieścić więcej niż 28 zębów. Popularne ósemki, prawidłowo wyrżnięte, pełnią taką samą funkcję jak pozostałe zęby trzonowe – służą do rozdrabniania i przeżuwania żywności.
Jakie problemy powodują ósemki?
Już podczas ich wyrzynania dochodzi do niezwykle bolesnych odczuć, którym często towarzyszą: wysoka temperatura, opuchlizna twarzy, obrzmiałe i krwawiące dziąsła, powiększone węzły chłonne czy ropna wydzielina z jamy ustnej. Charakterystyczny jest również silny ból szczęki i uczucie rozpierania dziąsła. Każdy kto przeżył dolegliwości związane z pojawieniem się trzecich zębów trzonowych wie, jak ciężki mogą mieć przebieg. Czasem opuchlizna i silny ból zębów wręcz uniemożliwiają otworzenie ust, przez co czynności takie jak mówienie czy spożywanie pokarmów są mocno utrudnione. Często te dokuczliwe objawy są tak silne, że obniżają samopoczucie, utrudniają codzienną aktywność i funkcjonowanie. Należy pamiętać, że wyrzynanie się ósemek jest długotrwałym procesem, podczas którego może dojść do powstania różnych schorzeń, dlatego konsultacja ze stomatologiem może okazać się nieodzowna.
Kiedy należy usunąć zęby mądrości?
Decyzja o ekstrakcji zębów mądrości jest uzależniona od indywidualnej sytuacji Pacjenta. Jednym ze zdecydowanych wskazań do ich usunięcia jest zaawansowana próchnica, wymagającą leczenia kanałowego. Często jest ono trudne do przeprowadzenia ze względu na położenie trzecich zębów trzonowych i nie zawsze jest skuteczne. Poważnym zaleceniem do ekstrakcji ósemek są również nawracające stany zapalne, które podobnie jak w przypadku próchnicy są skutkiem nieodpowiedniej higieny zębów mądrości. Ich położenie utrudnia bowiem precyzyjne szczotkowanie, przez co dochodzi do gromadzenia się bakterii i powstawania stanów zapalnych. Rzutują one również na problemy z dziąsłami, na których mogą tworzyć się torbiele. Jeśli położenie ósemki w zgryzie powoduje, iż inne zęby zostają poddane przez nią silnemu naciskowi, co może to prowadzić do wad zgryzu, pozbycie się jej jest koniecznością. Bardzo często ósemki są zębami częściowo lub całkowicie zatrzymanymi. W takiej sytuacji ich usunięcie może zapobiec powstawaniu w tym miejscu stanów zapalnych, próchnicy zęba sąsiedniego oraz dolegliwościom bólowym związanym z dotkliwym wyrzynaniem. Ponadto ekstrakcja trzecich zębów trzonowych jest też czasem niezbędna, ponieważ ich obecność uniemożliwia leczenie protetyczne bądź ortodontyczne. Powodów do pozbycia się zębów mądrości jest zatem bardzo dużo i najczęściej wiążą się z poważnymi dysfunkcjami w jamie ustnej oraz zaawansowanymi procesami chorobowymi. Nie zawsze jednak decyzja o pozbyciu się ósemek jest taka oczywista. Co zrobić, gdy nie mamy żadnych dolegliwości, nasze ósemki są zdrowe i nie oddziałują negatywnie na pozostałe zęby?
Czy profilaktyczna ekstrakcja zębów mądrości to dobry pomysł?
Zdania w środowisku stomatologów są w tej kwestii podzielone. Jeśli ósemka jest zdrowa, prawidłowo wyrżnięta, odpowiednio umiejscowiona w łuku zębowym i nie przysparza żadnych dolegliwości, to jej usuwanie jest kwestią indywidualnej decyzji Pacjenta. W takim przypadku jest jednak zalecana konsultacja stomatologiczna, która umożliwi ocenę stanu zęba na podstawie zdjęcia RTG.
Niektórzy dentyści zalecają profilaktyczną ekstrakcję zęba, aby zapobiec późniejszym problemom. Jest to decyzja, którą warto rozważyć w przypadku osób poniżej 20 roku życia. Wówczas zabieg usunięcia trzecich zębów trzonowych przebiega łagodniej niż w wieku dojrzałym i także rzadziej pojawiają się powikłania. Wynika to z faktu, iż u młodego człowieka korzenie zębów nie zdążyły się jeszcze w pełni wykształcić, a uszkodzona tkanka goi się znacznie łatwiej.
Ciekawostką jest, że wśród Europejczyków Polacy przodują w kwestii posiadania zębów mądrości. Standardową praktyką w większości krajów Unii Europejskiej jest ekstrakcja ósemek, które nie wyrosły prawidłowo do 18. roku życia. Może warto iść za ich przykładem? Z pewnością cennych informacji o zębach mądrości dostarcza zdjęcie rentgenowskie, które mówi m.in. o wzroście i rozwoju ósemek. Taką diagnostykę można wykonywać już u dzieci od 12. roku życia. Daje ona wiedzę o zawiązkach zębów, ich położeniu, co pozwala prognozować rozwój uzębienia.
Co możesz teraz zrobić?
Zastanawiasz się, czy usunięcie zęba mądrości to dobre dla Ciebie rozwiązanie? Chciałbyś skonsultować swoją decyzję z ekspertem, który wykona odpowiednią diagnostykę i przedstawi wszystkie za i przeciw? Odwiedź koniecznie A2 Clinic! Aby umówić się na wizytę, wystarczy wypełnić formularz albo zadzwonić pod numer +48 74 666 87 77 lub +48 666 704 707.
